Bosbaden zoals we het vandaag de dag kennen als techniek werd in 1982 door het Japanse ministerie van Landbouw, Bosbouw en Visserij geïntroduceerd om een natuurlijke remedie te bieden tegen burn-out en andere stressgerelateerde klachten.
Op dat moment lag er nog geen wetenschappelijk bewijs voor de positieve invloed van bosbaden op ons welzijn. En ondanks dat het nog een relatief jong onderzoeksveld is, toont onderzoek inmiddels wel aan dat in en met de natuur zijn, bosbaden als beoefening in het bijzonder en een hoge mate van natuurverbondenheid ervaren goed is voor verschillende niveaus van ons welzijn:
fysiek welzijn
sociaal welzijn
spiritueel welzijn
ecologisch welzijn
en mentaal en emotioneel welzijn
In dit stuk neem ik je mee in de effecten die bosbaden, natuurverbondenheid en natuurervaringen kunnen hebben op je mentale en emotionele welzijn.
Meta-analytisch bewijs heeft aangetoond hoe de beoefening van bosbaden effectief is in het verminderen van depressie, angst, stress en woede in zowel klinische als niet-klinische steekproeven (Kotera, Y., Richardson, M. & Sheffield, D. Effects of Shinrin-Yoku (Forest Bathing) and Nature Therapy on Mental Health: a Systematic Review and Meta-analysis., 2022, Int J Ment Health Addiction).
Wanneer je stress ervaart en een bosbad neemt zal je direct gaan voelen dat die stress afzakt. Maar bosbaden kan ook preventief werken. Bosbaden als beoefening integreren in je leven maakt je veerkrachtiger en een meer ontspannen mens. Bosbaden stimuleert immers je zogeheten relaxation response (Herbert Benson (1975), The Relaxation Response); het persoonlijke vermogen om het lichaam aan te moedigen chemicaliën en hersensignalen af ​​te geven die spieren ontspannen en bloedtoevoer naar de hersenen verhogen. De relaxation response is in wezen de tegenovergestelde reactie op de "fight and flight- reactie en vertegenwoordigt een fysieke staat van diepe ontspanning die het andere deel van het zenuwstelsel – het parasympathische zenuwstelsel – activeert.
Je verbinden met de natuur kan bovendien bijdragen aan het herstel van aandachtsmoeheid – een meer cognitieve vorm van stress als gevolg van mentale overbelasting. Deze aandachtshersteltheorie (Attention Restoration Theory, Kaplan & Kaplan) stelt dat mensen zich beter kunnen concentreren nadat ze tijd in de natuur hebben doorgebracht of zelfs naar natuurscènes hebben gekeken. Wanneer je een volle dag achter je computer zit of andere taken uitvoert die een hoge mate van directe aandacht vergen kan een blokje om, een kort bosbad van een half uur in het park of tuin, of zelfs een micro-break waarbij je even uit het raam kijkt naar de wolken of de bomen al verlichting geven.
Ook weten we middels wetenschappelijk onderzoek dat een hoge mate van natuurverbondenheid ervaren (wat bosbaden cultiveert) positief geassocieerd wordt met psychisch welbevinden. Een studie concludeerde dat personen die meer verbonden zijn met de natuur een hogere mate van autonomie, doel in het leven/betekenis, zelfacceptatie, en positieve relaties met anderen hebben (Pritchard, A., Richardson, M., Sheffield, D. et al. The Relationship Between Nature Connectedness and Eudaimonic Well-Being: A Meta-analysis, 2020, J Happiness Stud)
Je vraagt je misschien af hoe dit nou precies werkt. Wat zorgt er nou voor dat je je na een bosbad al veel meer ontspanning kan voelen dan toen je ermee begon? Of dat die donkere wolk die boven je hoofd hing weggevlogen is? En wanneer je bosbaden als beoefening integreert in je leven je echt een ander, meer ontspannen en verbonden mens kan worden?
Ik zou bijna zeggen, het is de magie van de ervaring - en voor een deel is dat ook zo. Maar we weten ook uit onderzoek dat de patronen die we aantreffen in de natuur; de gezonde bacteriën waarmee we in aanraking komen in een natuurlijke omgeving; de energie van de aarde en bomen; de hogere concentratie aan negatieve ionen; de geluiden en soundscape in en van de natuur; en ook de kleuren die we in de natuur aantreffen ontspannend en stimulerend werken.
It’s magic en wetenschap tegelijkertijd. Kom je een keer mee?