De Natuurpiramide is een soort aanbevolen recept om een bepaalde dosis natuur op te doen die je gezondheid en welzijn ondersteunt.
Florence Williams schrijft erover in haar bekende boek The Nature Fix, en ook de Amerikaanse onderzoeker Tim Beatley heeft er veel over geschreven.
De Natuurpiramide geeft antwoord op de vraag welke hoeveelheden natuur, verschillende natuurervaringen en blootstelling aan verschillende soorten natuur samen de basis vormen voor een gezond bestaan. Onderzoek toont aan dat het volgen van dit recept ons fysieke en mentale welzijn kan optimaliseren. Zo vermindert het stress, geeft ons immuunsysteem een boost en vergroot het gevoelens van algeheel welzijn, creativiteit en verbinding met de natuur en anderen.
De Natuurpiramide schrijft voor om:
dagelijks kortere momenten van contact met de natuur te hebben;
eens per week een paar uur in rijkere natuurgebieden door te brengen;
eens per maand een volle dag een natuurervaring te hebben;
en minstens één keer per jaar – een aantal dagen in een meer afgelegen natuurgebied door te brengen.
De onderste laag, de basis, staat voor het dagelijkse contact dat je hebt met de natuur dichtbij. En dat kan heel klein zijn. Contact maken met de planten in je huis, een blokje om in het park of, waar ik je graag toe wil uitnodigen is het dagelijks zijn op jouw favoriete plek in de natuur dichtbij huis; jouw sit spot. Die sit spot kan gewoon in je tuin of op je balkon zijn. Maar ook in het stadspark om de hoek, het nabij gelegen bos of strand als je de luxe hebt dat dat binnen handbereik is. Dagelijks een kort moment nemen, idealiter rond de 20 minuten, om in en met de natuur te zijn helpen je al om stress te verminderen en je gevoel van verbondenheid met de natuur te versterken.
In de laag daarboven, de tweede laag, zit een wekelijkse moment van idealiter minimaal twee uur in en met de natuur. Dit kan een wandeling zijn, of een wandeling in combinatie met een bosbad waarin je bewust vertraagt, verstilt en je verbindt met de natuur om je heen. Kies een plek uit die niet te ver weg is van waar je woont. De natuurpiramide in je leven integreren werkt alleen als je de drempels om naar buiten te gaan zo laag mogelijk maakt.
De derde laag in de Natuurpiramide schrijft voor om elke maand een volle dag erop uit te gaan en in en met de natuur te zijn. Je kan bijvoorbeeld langere wandelingen maken, een dag gaan bosbaden en dit combineren met een duik in natuurwater of wat dan ook.
Tot slot, de bovenste laag schrijft voor om elk jaar een paar dagen aaneengesloten in de natuur te zijn. Dit wordt ook wel omschreven als een ‘wilderniservaring’, maar het hoeft niet perse wild, exotisch of ver weg te zijn. Je kan een paar dagen gaan kamperen op een natuurcamping, een retraite doen in de natuur of een meerdaagse wandeltocht doen. Het idee is dat je er echt even uit bent, en je even los bent van het dagelijks leven. Dit kunnen zeer helende, inspirerende ervaringen zijn die je terugbrengen naar jezelf en waarin je je sterk verbonden kan voelen met de natuur.
De top van de piramide is smal, maar geeft verdieping en is erg belangrijk. Net zo belangrijk als die dagelijkse momenten in en met de natuur.
Voor is de Natuurpiramide een werkbaar recept omdat het toegankelijk is en ook haalbaar voor mensen woonachtig in stedelijke gebieden waar rijkere of meer wilde natuur verder weg is. Het gevaar van dit model schuilt er echter in dat de nadruk ligt op de kwantiteit en het niet perse veel zegt over de kwaliteit van je momenten in en met de natuur. Wanneer je 'dosis natuur' halen een afvinkding wordt op je to-do-lijst haal je misschien wel de fysieke en mentale welzijnsvoordelen eruit (als het niet extra stress oplevert omdat het nog iets is wat je moet doen), maar werk je niet perse aan je natuurverbondenheid. Het is van belang dat je je tijd niet alleen in de natuur doorbrengt, maar ook met de natuur. Intentioneel.